Dozór elektroniczny – wniosek i warunki

Czym jest system dozoru elektronicznego?

System dozoru elektronicznego (SDE) pozwala skazanemu odbyć karę pozbawienia wolności poza zakładem karnym. Dozór elektroniczny jest stosowany dość często. Według danych Ministerstwa Sprawiedliwości od 2009 roku objął wykonaniem już ponad 200 tysięcy osób.

System dozoru elektronicznego polega na monitorowaniu skazanego przebywającego poza murami zakładu karnego. Samo monitorowanie odbywa się przy pomocy urządzeń elektronicznych, czyli nadajnika zakładanego na nogę lub rękę (tzw. obrączka lub bransoletka) i rejestratora zainstalowanego w miejscu zamieszkania.

Swoboda osoby skazanej jest ograniczona i kontrolowana według harmonogramu ustalonego przez sąd penitencjarny.

Wniosek o dozór elektroniczny

Wniosek o dozór elektroniczny składa się do właściwego sądu penitencjarnego, czyli takiego sądu, w którego okręgu skazany przebywa. Pismo udzielenie skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w SDE składa się na piśmie wraz z uzasadnieniem.

Wniosek o dozór elektroniczny składa:

• skazany,
• jego obrońca (najczęściej adwokat),
• kurator sądowy,
• dyrektor zakładu karnego.

W Internecie można wyszukać wzór wniosku o dozór elektroniczny, jednak warto rozważyć skorzystanie z pomocy obrońcy, który bardziej szczegółowo może uzasadnić sam wniosek. Poza tym obrońca uczestniczyć może w posiedzeniu sądu penitencjarnego, na którym następuje wysłuchanie skazanego. W posiedzeniu sądu udział prokuratora jest obowiązkowy. Ostatnim krokiem na tym etapie jest decyzja w przedmiocie udzielenia zezwolenia na dozór elektroniczny. Przybiera ona formę postanowienia.

Zgodnie z art. 43ld § 4 kkw: Sąd penitencjarny wydaje postanowienie w terminie 30 dni od dnia wpływu wniosku. W przypadku odmowy udzielenia zezwolenia na odbywanie kary w systemie dozoru elektronicznego przysługuje zażalenie, które wnieść może m. in. skazany lub jego obrońca.

Dozór elektroniczny warunki

Kodeks karny wykonawczy określa warunki zezwolenia na odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego. Sąd penitencjarny może wyrazić skazanemu zgodę na odbycie kary pozbawienia wolności w SDE, jeżeli zostały spełnione łącznie następujące warunki:

1. wobec skazanego orzeczono karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą jednego roku i 6 miesięcy albo wobec skazanego orzeczono karę pozbawienia wolności w wymiarze niższym niż 3 lata i któremu do odbycia w zakładzie karnym pozostała część tej kary w wymiarze nie większym niż 6 miesięcy (co do zasady);
2. odbywaniu kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego nie stoją na przeszkodzie szczególne względy wskazujące, że w razie odbycia kary w tym systemie nie zostaną osiągnięte cele kary;
3. skazany posiada określone miejsce stałego pobytu;
4. osoby pełnoletnie zamieszkujące wspólnie ze skazanym wyraziły na to pisemną zgodę;
5. odbywaniu kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego nie stoją na przeszkodzie warunki techniczne (dotyczące głównie zasięgu nadajników i rejestratorów).

Koszty dozoru elektronicznego

Wniosek o dozór elektroniczny nie podlega opłacie. Nie podlega opłacie również wykonywanie kary w systemie dozoru elektronicznego.

Ewentualne koszty mogą powstać jedynie w przypadku skorzystania z pomocy prawnej adwokata lub radcy prawnego przy przygotowaniu wniosku. Choć korzystanie z pomocy prawnika nie jest obowiązkowe, znacząco zwiększa szanse na pozytywne rozpatrzenie sprawy. Koszty usług prawnych są w pełni dobrowolne i zależą od ustaleń między skazanym a jego obrońcą.

Dozór w praca

W trakcie wykonywania kary w systemie dozoru elektronicznego można wykonywać pracę, oczywiście zgodnie z ustalonym harmonogramem. Ograniczeniem ustawowym jest to, że skazany może oddalić się z miejsca pobytu na okres nieprzekraczający 12 godzin dziennie. Oznacza to, że skazany objęty SDE może dojeżdżać do pracy i ją świadczyć, ważne, żeby łączny czas nie przekraczał nigdy dwunastu godzin dziennie.

Co więcej, chęć wykonywania pracy jest dla sądu okręgowego dodatkowym argumentem, żeby zgodzić się na dozór elektroniczny zamiast tradycyjnego pozbawienia wolności.

Kto nie dostanie dozoru elektronicznego?

Sąd penitencjarny nie wyrazi zgody na odbywanie kary w systemie dozoru elektronicznego, np. w przypadku recydywy wielokrotnej określonej w art. 64 § 2 kk i recydywy określonej w art. 64a kk.

Skorzystać z instytucji dozoru elektronicznego nie mogą też osoby skazane w warunkach art. 65 § 1 i 2 kodeksu karnego. Chodzi o skazanych, którzy uczynili sobie z popełniania przestępstw stałe źródło dochodu oraz osoby skazane za udział w zorganizowanej grupie przestępczej.

Realnym problemem może być również brak pisemnej uprzedniej zgody dorosłych domowników złożonej do sądu albo komisji penitencjarnej. Zgoda taka musi obejmować także zgodę na umożliwienie podmiotowi dozorującemu przeprowadzanie czynności kontrolnych.

Dość często zdarza się w praktyce, że sąd okręgowy nie wyraża zgody na odbywanie kary poza zakładem karnym, jeśli dochodzi do przekonania, że odbywanie kary w ramach dozoru elektronicznego nie pozwoli na osiągnięcie celów kary.

Potrzebujesz pomocy obrońcy w sprawie o dozór elektroniczny?

W przypadku chęci skorzystania z pomocy adwokata jako obrońcy w sprawie o udzielenie zezwolenia na odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego zapraszam do kontaktu telefonicznego pod numerem:

535 103 090.

Autorem wpisu jest adwokat karnista Maciej Woźniak.